TikTok përballet me probleme të rënda rregullatore në Bashkimin Evropian dhe SHBA. Në BE është marrë vendimi për ndalimin e programit “TikTok Lite Rewards” të lançuar më parë në Spanjë dhe Francë, që në thelb do të thotë ndalimin e monetizimit të platformës në rajon. Ky vendim u mor më 5 gusht 2024 nga Komisioni Evropian. Ky vendim mbyll për TikTok metodat agresive të promovimit në BE, dhe kompanisë do t’i duhet të rishikojë modelin e saj të biznesit për të operuar në Evropë.
Në SHBA situata është edhe më e tensionuar: TikTok është nën kërcënimin e një ndalimi të plotë, nëse kompania nuk do të shitet një pronari jo-kinez. Kompania deklaron për pashmangshmërinë e ndalimit pa ndërhyrje gjyqësore.
Këto ngjarje tashmë kanë çuar në reduktimin e stafit në zyrën evropiane të TikTok në Irlandë dhe mund të kenë pasoja të largëta për të ardhmen e platformës dhe industrisë së mediave sociale në përgjithësi.
Ndalohet monetizimi i TikTok në Bashkimin Evropian
Arsyet e ndalimit të monetizimit
Bashkimi Evropian ndaloi programin “TikTok Lite Rewards” për shkak të shqetësimeve se mund të shkaktojë varësi te përdoruesit, veçanërisht te të miturit. Programi ofronte përdoruesve shpërblime për kryerjen e veprimeve të caktuara në platformë, që, sipas autoriteteve të BE-së, mund të çonte në përdorim të tepruar të aplikacionit.
Pozita e autoriteteve të BE-së
Komisioni Evropian shprehu shqetësimin se TikTok nuk ka kryer një vlerësim të duhur të rreziqeve para se të fillonte programin “TikTok Lite Rewards”
«Koha e disponueshme e trurit të europianëve të rinj nuk është një valutë për rrjetet sociale — dhe kurrë nuk do të jetë. Ne arritëm të tërheqim përhershëm programin e shpërblimeve TikTok Lite, i cili mund të kishte pasoja shumë tërheqëse. DSA është në kulmin e saj.»
Thierry Breton, komisar për tregun e brendshëm
Historia e konfliktit
Konflikti midis TikTok dhe BE filloi në vitin 2023, kur platforma lançoi programin “TikTok Lite Rewards” në Francë dhe Spanjë. Këto vende u bënë të parat në BE ku u implementua sistemi i monetizimit. Megjithatë, pak pas lançimit, programi tërhoqi vëmendjen e rregullatorëve të BE, çka çoi në ndalimin aktual.
Si rezultat i ndalimit, TikTok tani është i detyruar të rishikojë strategjinë e tij në BE, duke u fokusuar në mënyra të tjera monetizimi që nuk do të shkaktojnë kundërshtime nga rregullatorët. Kjo mund të përfshijë reklamën tradicionale dhe partneritetet me markat, por pa elemente që mund të konsiderohen si potencialisht shkaktues të varësisë.
Kërcënimi i ndalimit të plotë të TikTok në SHBA
Konflikti midis TikTok dhe autoriteteve amerikane filloi që në vitin 2020 gjatë administratës së Donald Trump. Shqetësimet kryesore të SHBA-së lidhen me faktin se kompania kineze ByteDance, e cila zotëron TikTok, mund të transferojë të dhënat e përdoruesve amerikanë te qeveria kineze. Pavarësisht ndryshimit të administratës, shqetësimi madje u intensifikua, dhe në vitin 2023 Kongresi i SHBA-së miratoi një ligj që mund të çojë në një ndalim të plotë të TikTok në vend, nëse aplikacioni nuk shitet te një pronar jo-kinez.
Për të hequr shqetësimin në lidhje me ruajtjen e të dhënave personale dhe mundësinë e ndjekjes së amerikanëve, TikTok ka ndërmarrë masa të papara:
U krijua projekti “Texas”: TikTok investoi rreth 1,5 miliard dollarë në iniciativën për ruajtjen e të dhënave të përdoruesve amerikanë në serverët Oracle në SHBA. Ky projekt ka si qëllim sigurimin që të dhënat e përdoruesve amerikanë të mbeten në SHBA dhe të mos transferohen në Kinë.
Krijimi i një nënndarjeje US Data Security (USDS): Kompania formoi një nënndarje të veçantë, e cila përbëhet ekskluzivisht nga punonjës të qytetarëve amerikanë, për të menaxhuar të dhënat e përdoruesve amerikanë.
Transparenca: TikTok hapi qendrat e transparencës në Los Anxhelos dhe Uashington, ku ekspertët mund të studiojnë kodin burimor të aplikacionit.
Auditi: Kompania angazhoi firmën Oracle për të kryer një audit të pavarur të algoritmeve dhe praktikave të saj të moderimit të përmbajtjes.
Investimet e përgjithshme të TikTok në masat për sigurimin e të dhënave dhe përputhshmërinë me kërkesat e autoriteteve amerikane vlerësohen në më shumë se 2 miliardë dollarë.
Por ligji i miratuar në SHBA kërkon një ndryshim të detyrueshëm të pronarit kinez, si burim i rrezikut potencial, në çdo situatë që ndodhet nën presionin e autoriteteve autoritare të Kinës. Kompania ByteDance nuk është dakord me këtë dhe e konsideron shitjen e TikTok si të pamundur dhe po e padit qeverinë, duke u përpjekur të provojë se ligji i ri shkel Amendamentin e Parë të Kushtetutës së SHBA, duke kufizuar lirinë e fjalës. TikTok gjithashtu thekson se nuk i transferon të dhënat e përdoruesve qeverisë kineze dhe është e gatshme për një bashkëpunim transparent me autoritetet amerikane për të siguruar sigurinë e të dhënave. Autoritetet motivojnë kërkesën e tyre me interesat e sigurisë kombëtare.
Seanca e radhës gjyqësore do të zhvillohet në shtator 2024.
Ndalimet dhe kufizimet e TikTok në botë
1. India:
– Ndalesë e plotë. Arsye: shqetësime në lidhje me sigurinë kombëtare dhe mbrojtjen e të dhënave.
2. Pakistani:
– Ndalesa të përkohshme të përsëritura. Arsyet: përmbajtje të papranueshme dhe çështje morale.
3. Afganistani:
– Ndalesa pas ardhjes në pushtet të Talibanëve. Arsyeja: mbrojtja e rinisë nga “mashtrimi”.
4. Tajvani:
– Ndalohet përdorimi i TikTok në pajisjet qeveritare.
– Kufizimet për përdorim në institucionet shtetërore.
5. Australia:
– Ndalesa në pajisjet qeveritare. Arsye: shqetësime për sigurinë e të dhënave.
6. Kanada:
– Ndalesa në pajisjet qeveritare federale. Disa provinca gjithashtu kanë vendosur ndalesa.
7. Mbretëria e Bashkuar:
– Ndalesa në pajisjet qeveritare. Parlamenti mbylli llogarinë e tij zyrtare në TikTok.
8. Zelanda e Re:
– Ndalohet në pajisjet e parlamentit dhe në rrjetet qeveritare.
9. Belgjika:
– Ndalesa për punonjësit federalë të shtetit.
10. Danimarka:
– Ndalohet për punonjësit e Ministrisë së Mbrojtjes dhe diplomatët.
11. Franca:
– Ndalohet në pajisjet e funksionarëve shtetërorë.
12. Holanda:
– Rekomandimi për zyrtarët shtetërorë që të mos përdorin aplikacionin.
13. Norvegjia:
– Ndalesë për disa zyrtarë shtetërorë.
14. Letonia:
– Ndalohet në pajisjet qeveritare.
15. Estonia:
– Ndalohet në pajisjet qeveritare.
Është e rëndësishme të theksohet se situata me TikTok po ndryshon shumë dinamikisht, dhe shumë vende vazhdojnë të rishikojnë politikën e tyre në lidhje me këtë aplikacion. Rrjeti social kinez e irriton njësoj qeveritë autoritare fetare dhe shtetet demokratike. Shumica e ndalimeve lidhen me përdorimin e TikTok në pajisjet qeveritare ose në institucionet shtetërore, ndërsa ndalimet e plota për të gjithë popullatën ndodhin më rrallë.
Situata me ndalimin e monetizimit në BE forcoi politikën e reduktimit të stafit të TikTok në zyrën e Irlandës, e cila shpalli shkarkime të reja.
Përfundim
Ndërmarrësit që dëshirojnë të bëjnë biznes në monetizimin në TikTok duhet të jenë më të kujdesshëm në zgjedhjen e drejtimit të biznesit, pasi tregu evropian nuk do të ekzistojë më. Dalja në tregun më të pasur, dhe për këtë arsye interesant, – SHBA, sot është shumë e kufizuar nga kërkesat e rrepta për hapjen e një llogarie profesionale në TikTok – kërkesat për rezidencë dhe praninë faktike në SHBA, që ligjërisht nuk është e realizueshme për shumë që dëshirojnë të bëjnë biznes online në TikTok nga jashtë. Por edhe këto kushte mund të mbyllen brenda 1-2 vjetësh, nëse autoritetet amerikane nuk shkojnë në kompromise. Në sfondin e tensioneve politike në rritje në përballjen mes Kinës dhe SHBA, prania e rrjetit social kinez në Amerikë, me siguri nuk përputhet me interesat strategjike të SHBA.
Related Posts:
